Trong phong cách kiến trúc nhà ở truyền thống của Việt Nam, chỉ nhìn vào cũng có thể nhận ra những đặc điểm nổi bật nhất như: sự khiêm tốn và đơn giản về khối hình, kiến trúc thường cân xứng, hướng nội nhưng hài hòa với khung cảnh thiên nhiên như muốn hòa nhập hữu cơ theo quan điểm "nhất thể vũ trụ", "âm dương quân bình" và "thiên nhiên hợp nhất". Sự hiện hữu nổi bật nhất của các đặc điểm trên chính là những mẫu nhà 5 gian đẹp và mang xu hướng cổ kính trong kiến trúc truyền thống ở vùng quê Bắc Bộ, đồng thời cũng rất gần gũi với đời sống sinh hoạt của người dân.
Những mẫu nhà 5 gian đẹp này mang đậm nét thân thuộc, khiến gia chủ cảm thấy thư thái và yên bình mỗi khi quay về. Theo thời gian, mẫu nhà 5 gian - đặc trưng ở vùng đồng bằng Bắc Bộ được gìn giữ, cách tân để phù hợp với cuộc sống hiện đại, tuy nhiên những nét kiến trúc truyền thống đặc trưng từ xa xưa của dân tộc vẫn còn được lưu giữ bởi đó là một trong những nét đẹp văn hóa cần bảo tồn cho đến các thế hệ sau cũng vậy. Với kiến trúc, vật liệu giản đơn, nhà truyền thống gợi nhắc những kí ức của tuổi thơ.
Mẫu nhà 5 gian đẹp và truyền thống
Đặc điểm của các mẫu nhà 5 gian
1. Bố cục
Khu nhà chính chia thành 5 gian, ở giữa là phòng khách, 2 bên là 2 phòng ngủ, bên cạnh phòng ngủ 2 là 2 WC liền nhau. Tiền sảnh còn gọi là thềm có diện tích khá rộng. Khu nhà bếp gồm phòng bếp và phòng ăn. Mặc dù thiết kế nội thất khá đơn giản và rõ ràng, không nhiều phòng, không cầu kì nhưng đảm bảo được tính linh hoạt và tiện lợi. Phòng khách được thiết kế khá rộng có thể đặt thêm phản gỗ, tủ chè, án gian bằng gỗ để thờ cúng… Việc thiết kế nhà bếp độc lập với nhà chính giúp cho không gian nhà chính không bị ảnh hưởng bởi mùi đồ ăn, khói, bụi… Thiết kế nhà 5 gian có 2 phòng ngủ đem đến cả sự mộc mạc trong thiết kế nội thất cho thấy cảm hứng của gia chủ với không gian cổ xưa và yêu thích sự khoáng đạt. Mẫu nhà 5 gian thường chia ra những gian riêng biệt. Mỗi gian đảm nhiệm một chức năng khác nhau. Tuy nhiên, gian giữa là nơi quan trọng nhất trong cả ngôi nhà. Bởi theo phong tục từ lâu, gian giữa thường được sử dụng như gian thờ, gian tiếp khách hoặc sử dụng chung cho cả 2 mục đích. Người ta thường chú trọng đặt bàn thờ trang trọng giữa nhà. Những đồ dùng thờ cúng được sơn son thếp vàng, chọn lọc kĩ lưỡng.
2. Màu sắc
Gam màu vàng tơ được áp dụng trong rất nhiều thiết kế nhà kiểu dáng truyền thống, đặc biệt, đây cũng được coi là màu sắc đơn giản, nhẹ nhàng, phù hơp với phong cách của nhiều gia đình. Gam màu vàng nhẹ nhàng, vừa thể hiện được tính sang trọng do kết hợp với khối chân đế được tô đậm màu sắc nâu sẫm tạo nên sự bề thế và hoành tráng. Kết hợp công trình phụ, mẫu nhà 5 gian hiện đại với đầy đủ công năng là không gian sống lý tưởng mang đến sự thư thái, an yên cho gia chủ.
Thiết kế của mẫu nhà 5 gian điển hình
Mẫu nhà 5 gian mái ngói truyền thống càng làm tôn lên nét đẹp của vùng nông thôn Việt Nam một thời. Mái nhà màu đỏ tươi, với vẻ đẹp vô cùng thuần túy, mà vẫn tươi tắn thể hiện được tính sang trọng, ấn tượng cho toàn bộ kiến trúc ngôi nhà. Có thể thấy đặc trưng của mẫu nhà 5 gian ở Bắc Bộ đó là từ tổ chức không gian đến kết cấu chất liệu đơn giản, hợp lý, cân bằng và hài hòa với đặc điểm sinh thái môi trường, đạt trình độ cao của nguyên tắc xây dựng điển hình "tối thiểu là tối đa"...
3. Hiện đại nhưng vẫn truyền thống
Mẫu nhà nông thôn 5 gian với không gian được tận dụng ứng xử linh hoạt, đa năng, biến hóa phong phú, vừa hòa nhập dễ dàng với thiên nhiên môi trường, vừa thích ứng với hoạt động đời sống nông nghiệp kết hợp với thủ công nghiệp của vùng nhiệt đới ẩm có gió mùa với các dạng không gian buồng phòng, hiên thoáng, sân trong, sân ngoài... thật phong phú, sinh động và thích dụng. Ưa trang trí kiến trúc bằng chạm trổ và điêu khắc (ảnh hưởng mạnh kiến trúc nam á) trên các bộ phận kết cấu và chi tiết kiến trúc nhằm làm giảm nhẹ sức nặng, tạo sự phong phú khi con người tiếp cận gần nhưng khi nhìn xa vẫn hoành tráng, ấn tượng khỏe khoắn. Về tạo hình, chú trọng cái đẹp về tỷ lệ hài hòa nhằm nhấn mạnh sức truyền cảm có sự thống nhất từ chi tiết đến tổng thể làm cho kiến trúc vừa thuận mắt dễ coi, vừa gần gũi với tầm vóc người Việt Nam.
Mẫu nhà 5 gian điển hình tại vùng Bắc Bộ
4. Công năng sử dụng
Kiến trúc nhà ở truyền thống 5 gian được thực hiện khá đầy đủ và công phu. Thông thường, trong những mẫu nhà cổ truyền thống 5 gian xưa, 3 gian ở giữa thường là để phục vụ nhu cầu sinh hoạt chính. Thường sẽ được kê sập, gụ, tủ, chè,... bàn thờ cũng được đặt ở vị trí trung tâm mang đến cho không gian ngôi nhà truyền thống sự chân thành, sang trọng cần thiết. Tiếp đến, 2 chái 2 bên sẽ được kê 2 chiếc giường ngủ. Thường thì trong nhà ở truyền thống, không gian của nhà 5 gian thường thông với nhau, các khu vực sinh hoạt chỉ được ngăn cách với nhau bằng không gian tự nhiên, không có tường bao quanh. Đó là những đặc trưng của kiến trúc truyền thống. Còn đối với thiết kế và xây dựng hiện nay, khi yêu cầu ngày càng cao về mặt không gian sống, việc phân khu chức năng các mẫu thiết kế nhà 5 gian được thực hiện một cách nghiêm túc và hoàn thiện, ngôi nhà 5 gian cũng được thay đổi để phù hợp hơn đối với nhu cầu sử dụng thực tế, đáp ứng được đòi hỏi về mặt thiết kế kiến trúc cũng như những yêu cầu khắt khe về mặt công năng sử dụng của mỗi ngôi nhà đẹp.
Xem thêm:
